Hệ thống quản lý, công cụ cải tiến nào được áp dụng thành công tại các DN Việt Nam?

Cụ thể: Hệ thống quản lý Năng lượng (ISO 50001), An toàn thực phẩm (ISO 22000), An toàn thông tin (ISO 27001); Quản lý rủi ro (ISO 31000); Công cụ cải tiến NSCL: Bảy công cụ thống kê; 5S; Chỉ số đánh giá hoạt động chính (KPI); Thẻ điểm cân bằng (BSC); Sản xuất tinh gọn (Lean); Lean six sigma, 7 lãng phí (seven wastes); Hạch toán chi phí dòng nguyên liệu (MFCA); Duy trì hiệu suất thiết bị tổng thể (TPM); Nghiên cứu thao tác; Cân bằng sản xuất (Heijunka); Giảm thời gian chuyển đổi và cài đặt; Sơ đồ chuỗi giá trị (VSM)...

Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông là mô hình doanh nghiệp rất thành công trong việc áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng. Ảnh: Bảo Anh 

Qua gần 10 năm triển khai trên phạm vi toàn quốc, Chương trình đã đóng góp tích cực đưa sản phẩm, hàng hóa Việt Nam thay đổi một bước lớn về chất lượng. Nhiều doanh nghiệp đã được hưởng lợi trực tiếp từ Chương trình, chỉ tính riêng trong khuôn khổ các dự án do Bộ KH&CN chủ trì thực hiện, đã có khoảng 15.000 lượt doanh nghiệp được phổ biến, đào tạo, hướng dẫn trực tiếp áp dụng các hệ thống quản lý, mô hình, công cụ cải tiến năng suất và chất lượng.

Nhờ được hỗ trợ xây dựng, triển khai các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến chất lượng nhiều doanh nghiệp đã giảm thiểu các lãng phí trong quá trình sản xuất, tiết kiệm chi phí về nhân lực, thời gian, nguyên nhiên liệu, năng lượng,... góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, chất lượng SPHH thỏa mãn ngày càng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, cải thiện hình ảnh, thương hiệu và tính cạnh tranh qua đó khẳng định chỗ đứng của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường trong và ngoài nước, đóng góp tích cực vào kim ngạch xuất khẩu và tăng trưởng của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, các tổ chức, cơ quan hành chính nhà nước cũng tham gia hỗ trợ tích cực trong việc thúc đẩy phong trào bằng việc tiếp thu, ứng dụng các phương pháp, công cụ quản lý mới như ISO 9000 để đẩy mạnh chất lượng phục vụ, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội.

Các doanh nghiệp Việt Nam đã ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng, áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng, đảm bảo chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ. Các chương trình cải tiến năng suất, chất lượng đã trở thành hoạt động không thể thiếu trong doanh nghiệp. Nhiều hệ thống quản lý như ISO 9001, SA 8000, ISO 14000, GMP, HACCP đã trở nên quen thuộc với doanh nghiệp. Các công cụ cải tiến 5S, Kaizen, Lean, Lean 6 Sigma... đã được ứng dụng nhiều hơn.

Theo Ban điều hành Chương trình quốc gia Năng suất chất lượng, trong thời gian tới, cần tập trung vào áp dụng một số HTQL/MH/CC phù hợp với trình độ quản trị doanh nghiệp và đặc thù của các doanh nghiệp Việt Nam, cụ thể: Các HTQL được tích hợp từ các HTQL căn bản gồm HTQL chất lượng ISO 9001, HTQL An toàn Thực phẩm (ISO 22000), HTQL An toàn Thông tin (ISO 27000), HTQL Năng lượng (ISO 50001), HTQL Môi trường (ISO 14000), HTQL Trách nhiệm xã hội (ISO 26000); HTQL Sức khỏe và An toàn nghề nghiệp (ISO 45001).

Áp dụng HTQL tích hợp từ các HTQL căn bản trên đã được trải nghiệm ở quy mô toàn cầu để thực hiện phương pháp quản lý có hệ thống đối với các quá trình trong tổ chức/doanh nghiệp, từ đó tạo ra sản phẩm đáp ứng một cách ổn định yêu cầu của khách hàng, đồng thời bảo đảm các quy định pháp luật về an toàn, sức khỏe, bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng, an toàn thông tin, và trách nhiệm xã hội.

Áp dụng “Quản lý tinh gọn Lean”, công cụ cải tiến NSCL có hệ thống, liên tục và tập trung vào việc tạo thêm giá trị cho khách hàng cùng lúc với việc loại bỏ các lãng phí trong quá trình sản xuất/cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp, từ đó giúp cắt giảm chi phí, tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực, rút ngắn thời gian chu trình sản xuất/cung cấp dịch vụ, đồng thời tăng khả năng đáp ứng một cách linh hoạt các yêu cầu không ngừng biến động và ngày càng khắt khe của khách hàng. Lean không chỉ áp dụng cho các ngành công nghiệp sản xuất mà mở rộng ra các lĩnh vực cung cấp dịch vụ.

Với các công cụ hỗ trợ của Lean đã được nghiên cứu trải nghiệm áp dụng như 5S, Bố trí mặt bằng (Layout), Duy trì hiệu suất tổng thể (TPM), Chuyển đổi nhanh (QC), Nghiên cứu thời gian và thao tác (TS-MS), Cân bằng chuyền (Heijunka), Sản xuất đúng lúc (Just in time), Bản đồ chuỗi giá trị (VSM), Hạnh toán chi phí dòng nguyên liệu (MFCA), các công cụ thống kê kiểm soát chất lượng… sẽ giúp cho công cụ Lean áp dụng một cách linh hoạt, có hiệu quả trong bối cảnh các doanh nghiệp Việt Nam còn tồn tại nhiều dạng lãng phí trong các quá trình SXKD.

Áp dụng Mô hình nhóm huấn luyện (TWI), phương thức đào tạo nhân lực nòng cốt cho năng suất, chất lượng doanh nghiệp, nhất là đối với các DNVVN Việt Nam, còn chưa có hệ thống đào tạo bài bản nhân lực về các kỹ năng chỉ dẫn công việc, cải tiến phương pháp làm việc, giải quyết các mối quan hệ làm việc;

Áp dụng công cụ Chỉ số hoạt động chính (KPI), cơ sở để đánh giá hiệu quả công việc, sự đóng góp của người lao động vào tăng trưởng của doanh nghiệp, thông qua đó gắn kết hoạt động nâng cao NSCL của doanh nghiệp với cơ chế khuyến khích người lao động tạo ra năng suất chất lượng...

Triển khai Chương trình quốc gia năng suất chất lượng giai đoạn đến năm 2020 được các chuyên gia đánh giá là đã thực hiện nhiệm vụ bước đầu của Phong trào năng suất chất lượng của Việt Nam đó là nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức cho cộng đồng, doanh nghiệp, người tiêu dùng về năng suất và chất lượng; từng bước trang bị cơ sở hạ tầng cho hoạt động năng suất chất lượng, chuẩn bị cho “Giai đoạn Hành động” tiếp theo là đẩy mạnh hoạt động nâng cao năng suất chất lượng của doanh nghiệp theo diện rộng, và tập trung vào nâng cao năng suất chất lượng cho các doanh nghiệp sản xuất, cung cấp các sản phẩm, dịch vụ chủ lực/trọng điểm của nền kinh tế; nâng cao NSCL ngành.

VietQ