IATF 16949 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng dành riêng cho các nhà cung cấp linh kiện ô tô, có tên gọi đầy đủ là Hệ thống quản lý chất lượng – các yêu cầu cụ thể dành cho việc áp dụng ISO 9001 đối với tổ chức sản xuất ô tô và cung cấp các dịch vụ, linh kiện ô tô.

IATF16949 là tiêu chuẩn được biên soạn bởi Hiệp hội Ô tô Thế giới (IATF – International Automotive Task Force) với sự hỗ trợ của ủy ban TC 176 (Technical Committee 176) của tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO. Tổ chức ISO thay mặt IATF ban hành tiêu chuẩn IATF 16949.

Bên cạnh đó, IATF 16949 dựa trên hai nền tảng cơ bản là 8 nguyên tắc quản lý chất lượng và việc thỏa mãn yêu cầu cụ thể của khách hàng, nhằm phát triển hệ thống quản lý chất lượng để cải tiến liên tục, tập trung vào phòng ngừa khuyết tật, giảm sự biến động và lãng phí trong chuỗi cung ứng.

Mục đích của IATF 16949 là cải tiến liên tục, phòng ngừa sai lỗi, giảm biến động và lãng phí trong chuỗi cung cấp. Tiêu chuẩn này yêu cầu nhà cung cấp phải tập trung cải tiến liên tục trong toàn bộ tổ chức. IATF 16949 cũng yêu cầu đơn vị áp dụng phải tăng cường công tác đào tạo nâng cao năng lực và nhận thức của người lao động, quy định trách nhiệm đối với vấn đề chất lượng. Năng lực của cán bộ được đề cập khá chi tiết tại nội dung như thiết kế quá trình, thiết kế và phát triển, theo dõi và đo lường quá trình, sản phẩm, phân tích dữ liệu.

IATF 16949 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng dành riêng cho các nhà cung cấp linh kiện ô tô.

Về vợi ích khi thực hiện IATF 16949, việc áp dụng IATF 16949 về cơ bản có các đặc điểm tương đồng với ISO 9001. Đặc điểm này mang lại cho IATF 16949 lợi thế lớn khi cùng lúc có được sự công nhận của toàn hiệp hội cũng như sự phổ cập có tính toàn cầu của một tiêu chuẩn thông dụng.

Thuận lợi này giúp cho doanh nghiệp vượt qua rào cản bởi các yêu cầu khắt khe mang tính đặc thù của từng hãng lớn trên thế giới thông qua:

• Cải tiến chất lượng sản phẩm và quá trình quản lý thông qua hoạt động bằng việc bám sát và cập nhật thường xuyên yêu cầu của khách hàng,
• Nâng cao sự thoả mãn của khách hàng;
• Hợp lý hoá và tối ưu hoá mặt bằng, dây chuyền sản xuất;
• Đặc thù và phù hợp trong ngành ô tô nhằm ứng phó với biến đổi của môi trường kinh doanh, đòi hỏi của thị trường;

Cung cấp niềm tin đối với tổ chức áp dụng và được chứng nhận IATF 16949 trên toàn thế giới nhằm giảm bớt chi phí sản xuất không cần thiết như chi phí vận chuyển, bảo quản hoặc phải làm lại do làm đúng ngay từ đầu thông qua:

• Mục tiêu, kế hoạch, chi phí chất lượng hay tiến độ giao hàng;
• Giảm thiểu sự khác biệt về chất lượng;
• Tăng năng suất lao động;
• Hình thành ngôn ngữ chung trong sản xuất và kinh doanh, tránh các hiểu lầm hoặc cản trở hoạt động cải tiến.

Ngoài ra, bất kỳ tổ chức nào trong chuỗi cung cấp ô tô thỏa mãn tiêu chí sau đây đều có thể áp dụng và đăng ký chứng nhận IATF 16949:

Thứ nhất, về phạm vi áp dụng: Quy định kỹ thuật (IATF 16949), cùng với các yêu cầu của ISO 9001, xác định các yêu cầu của hệ thống quản lý chất lượng đối với việc thiết kế và phát triển, sản xuất, khi thích hợp, lắp ráp và cung cấp dịch vụ về các sản phẩm liên quan đến ô tô. Quy định kỹ thuật này có thể áp dụng đối với cơ sở của tổ chức ở đó việc sản xuất và/hoặc các bộ phận dịch vụ được quy định bởi khách hàng được sản xuất ra;

Thứ hai, thuật ngữ “Ô tô” (Automotive) phải được hiểu bao gồm: ô tô, xe tải (nhẹ, trung, nặng), xe buýt, xe máy.

Thứ ba, các địa điểm, cơ sở sản xuất và cung cấp dịch vụ (sites) trong chuỗi cung ứng ô tô bao gồm: Các địa điểm ở đó diễn ra quá trình sản xuất gia tăng giá trị; Các cơ sở vệ tinh cung cấp chi tiết gia tăng giá trị, thành phần, sản phẩm, lắp ráp bán thành phẩm và dịch vụ tham gia vào chuỗi cung cấp cho nhà sản xuất thiết bị gốc – OEM (Original Equipment Manufacturer).

Các cơ sở vệ tinh trong chuỗi cung cấp ô tô, ở đó sản xuất ra các nguyên vật liệu sản xuất, các chi tiết; sản phẩm lắp ráp, hoặc cung cấp dịch vụ gia tăng giá trị để hoàn thiện sản phẩm, ví dụ như xử lý nhiệt, hàn, sơn, mạ điện… cho các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) có áp dụng tiêu chuẩn này; Các đơn vị chức năng hỗ trợ, dù đặt tại chỗ hay ở nơi khác (như trung tâm thiết kế, trụ sở chính và trung tâm phân phối), là những đơn vị thuộc diện cần được đánh giá nhưng không được chứng nhận độc lập theo tiêu chuẩn này.

Việc áp dụng IATF 16949 về cơ bản có các đặc điểm tương đồng với ISO 9001.