Ngày nay, thương mại điện tử có vai trò rất quan trọng cho phép thực hiện các loại hình kinh doanh hoặc giao dịch thương mại thông qua việc trao đổi thông tin giữa các bên liên quan. Các tiêu chuẩn cho sự tương tác giữa nhà sản xuất, nhà cung cấp, khách hàng, đối tác, thậm chí cả đối thủ cạnh tranh bao gồm các tiêu chuẩn mô hình kinh doanh chung, các tiêu chuẩn mô hình sản xuất cụ thể và các giao thức thông tin tương ứng.
Những tiêu chuẩn này là chìa khóa để nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng và “tính linh hoạt” trong sản xuất. Ví dụ, 03 bộ tiêu chuẩn dành riêng cho sản xuất để tích hợp: Tham chiếu hoạt động chuỗi cung ứng APICS (SCOR, APICS Supply Chain Operations Reference), Yêu cầu kỹ thuật tích hợp nhóm ứng dụng mở (Open Applications Group Integration Specification - OAGIS) và B2MML của MESA.
Tiêu chuẩn chung được sử dụng để mô hình hóa và thực hiện các quy trình kinh doanh như sau: BPMN: Các ký hiệu trong mô hình hóa quy trình nghiệp vụ - Ký hiệu đồ họa được tiêu chuẩn hóa để vẽ quy trình nghiệp vụ cũng xác định một định dạng siêu mô hình và trao đổi; BPDM: Định nghĩa quy trình nghiệp vụ - Cung cấp khái niệm cho các mô hình quy trình kinh doanh; XPDL: Ngôn ngữ định nghĩa quy trình XML - các mô hình quy trình nghiệp vụ giải quyết cả đồ họa và thuật ngữ có thể được thực thi, lưu trữ và trao đổi; ebXML: Sử dụng ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML) để chuẩn hóa việc trao đổi dữ liệu kinh doanh an toàn; BPEL: Một ngôn ngữ phối hợp để chỉ định quy trình kinh doanh dựa trên Dịch vụ web;
Tiêu chuẩn thông qua chu trình chuỗi cung ứng.
Các mô hình quy trình nghiệp vụ dựa trên XML có thể được thực thi, lưu trữ và trao đổi; UBL: Một định dạng trao đổi XML chung cho các tài liệu kinh doanh có thể được tùy chỉnh để đáp ứng yêu cầu của các ngành cụ thể.
WSDL: Một định dạng XML để mô tả các dịch vụ mạng dưới dạng tập hợp điểm cuối hoạt động trên các thư chứa thông tin hướng đến tài liệu hoặc hướng thủ tục; WS-CDL: WS-CDL (Web Services Choreography Description Language) mô tả sự hợp tác tương tác, ngang hàng giữa người tham gia; ANSI X12: Một trong những tiêu chuẩn tài liệu trao đổi dữ liệu điện tử (Electronic Data Interchange, EDI) được áp dụng rộng rãi nhất phát triển bởi ANSI; EDIFACT: Trao đổi dữ liệu điện tử cho quản trị, thương mại và giao thông - một tiêu chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử quốc tế được phát triển bởi Liên Hợp Quốc;
Ảnh minh họa.
OAGIS: Thông số kỹ thuật dựa trên XML để xác định thông điệp và quy trình kinh doanh (kịch bản) cho phép doanh nghiệp và ứng dụng kinh doanh giao tiếp. Nội dung OAGIS liên quan đến nhiều ngành và lĩnh vực, bao gồm: thương mại điện tử, sản xuất, dịch vụ hậu cần, quản lý quan hệ khách hàng (Customer Relationship Management, CRM) và lập kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp (ERP). OAGIS không chỉ bao gồm định dạng cụ thể cho các loại thông điệp phổ biến được sử dụng trong sản xuất, mà còn cơ chế điều chỉnh các tiêu chuẩn để đáp ứng nhu cầu cụ thể;
SCOR: Khung chuỗi cung ứng, liên kết các quy trình kinh doanh, hiệu suất, thực tiễn và kỹ năng con người thành một cấu trúc thống nhất. SCOR là tiêu chuẩn nhằm xác định và thúc đẩy các thực tiễn ứng dụng tốt nhất (best practices) trong quản lý và vận hành hoạt động của chuỗi cung ứng trong nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất. SCOR là công cụ quản lý trong chuỗi cung ứng từ nhà cung cấp đến khách hàng.
Mô hình SCOR tiếp cận dựa trên ba trụ cột: mô hình hóa quy trình, đo lường hiệu suất và thực hành tốt nhất để mô tả hoạt động kinh doanh gắn liền trong các giai đoạn nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng; B2MML: Một triển khai XML của ANSI/ISA-95, tích hợp hệ thống kiểm soát doanh nghiệp...
Hà My - VietQ
(Lược trích từ cuốn "Những vấn đề cơ bản về sản xuất thông minh” - Tổng cục TCĐLCL)
