Hội nghị về môi trường và phát triển của Liên hợp quốc được tổ chức vào tháng 6/1992 tại Rio De Janero Brazil đã đặt ra các vấn đề khẩn cấp về môi trường và bảo vệ môi trường trên phạm vi toàn cầu. Tiếp sau Hội nghị Rio 1992, việc xây dựng các tiêu chuẩn về môi trường cũng được nêu ra tại hội nghị bàn tròn Urugoay của Hiệp định chung về Thuế quan và mậu dịch (GATT) - tiền thân của tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Tại hội nghị này các nhà đàm phán của các nước thành viên đã thống nhất rằng tiêu chuẩn hóa việc quản lý môi trường sẽ là đóng góp tích cực cho mục tiêu ngăn ngừa ô nhiễm môi trường và gỡ bỏ các rào cản kỹ thuật quan trọng trong thương mại.
Mục đích của ISO 14000 là đưa cho các tổ chức một khuôn khổ để bảo vệ môi trường. Ảnh minh họa.
Trong bối cảnh đó, căn cứ các khuyến nghị của Nhóm tư vấn chiến lược về môi trường của ISO/IEC (SAGE), năm 1993, Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế (ISO) đã quyết định thành lập Ban kỹ thuật ISO/TC 207 về quản lý môi trường để xây dựng các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường bao gồm tiêu chuẩn về hệ thống và công cụ quản lý môi trường, các phương pháp xác định tác nhân gây ô nhiễm, giá trị giới hạn đối với chất thải, tác động của công nghệ/sản phẩm đối với môi trường. Các tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực quản lý môi trường được tập hợp thành bộ tiêu chuẩn ISO 14000.
Cơ cấu của Bộ tiêu chuẩn ISO 14000 được thiết kế theo 3 mảng nội dung chính gồm: Hệ thống quản lý; Các công cụ đánh giá và kiểm tra; Các công cụ hỗ trợ định hướng sản phẩm.
Cho đến nay ISO đã ban hành được 17 tiêu chuẩn (không kể các tài liệu dạng khác), trong đó có 04 tiêu chuẩn về hệ thống quản lý môi trường (ISO 14001; ISO 1404; ISO 1405; ISO 1406); 01 tiêu chuẩn về kiểm toán môi trường (ISO 14015); 05 tiêu chuẩn về nhãn môi trường (ISO 14020; ISO 14021; ISO 14024; ISO 14025; ISO 14026); 03 tiêu chuẩn về đánh giá kết quả hoạt động môi trường (ISO 14031; ISO 14034; ISO 14063);
04 tiêu chuẩn về đánh giá vòng đời của sản phẩm (ISO 14040; ISO 14044; ISO 14045; ISO 14046); 04 tiêu chẩn về các vấn đề có liên quan đến quản lý môi trường (ISO 14050; ISO 14051; ISO 14052; ISO 14055-1); 05 tiêu chuẩn về quản lý khí nhà kính (ISO 14064-1; ISO 14064-2; ISO 14064-3; ISO 14065; ISO 14066) thuộc bộ tiêu chuẩn ISO 14000 về quản lý môi trường, trong đó tiêu chuẩn ISO 14001 về hệ thống quản lý môi trường là tiêu chuẩn được ban hành đầu tiên vào năm 1996.
ISO 14000 có thể áp dụng được cho mọi tổ chức, không phân biệt quy mô, loại hình và bản chất... Ảnh minh họa.
Cụ thể, ISO 14000 là bộ tiêu chuẩn về Hệ thống quản lý môi trường (EMS) do ISO xây dựng và ban hành nhằm đưa ra các chuẩn mực để xác định, kiểm soát, theo dõi những ảnh hưởng của tổ chức, doanh nghiệp đến môi trường. Từ đó, giảm thiểu tác động gây tổn hại đến môi trường cũng như đưa ra phương pháp quản lý và cải tiến hệ thống quản lý môi trường cho bất kỳ tổ chức, doanh nghiệp nào áp dụng nó.
Mục đích của bộ tiêu chuẩn ISO 14000 là đưa cho các tổ chức khuôn khổ để bảo vệ môi trường và ứng phó với các điều kiện môi trường biến đổi cân bằng với nhu cầu về kinh tế - xã hội. Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu cho phép một tổ chức đạt được kết quả dự kiến đặt ra đối với hệ thống quản lý môi trường của mình.
Cách tiếp cận có hệ thống để quản lý môi trường có thể cung cấp cho cấp quản lý cao nhất thông tin để xây dựng thành công trong thời gian dài và tạo ra các lựa chọn để đóng góp vào sự phát triển bền vững. Tiêu chuẩn này cũng như các tiêu chuẩn khác, không nhằm mục đích nâng cao hoặc thay đổi yêu cầu pháp lý của tổ chức. Ngoài ra, ISO 14000 có thể áp dụng được cho mọi tổ chức, không phân biệt quy mô, loại hình và bản chất...
Mai Phương - VietQ
Chat zalo với ICERT