Để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng hàng không vũ trụ toàn cầu, các doanh nghiệp Việt Nam cần đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe như AS9100 dựa trên cấu trúc tương tự như ISO 9001.
Chứng nhận AS9100 - Giấy thông hành để doanh nghiệp Việt gia nhập ngành công nghiệp hỗ trợ hàng không, vũ trụ. Ảnh minh họa
Tiêu chuẩn AS9100 là chìa khóa để tham gia chuỗi cung ứng hàng không
Theo dự báo mới nhất của hãng sản xuất máy bay Airbus, giá trị thị trường dịch vụ hàng không thương mại khu vực châu Á - Thái Bình Dương dự kiến sẽ tăng gấp đôi, từ 52 tỷ USD lên 129 tỷ USD vào năm 2043. Trong đó, phân khúc bảo dưỡng máy bay được dự đoán sẽ chiếm đến 109 tỷ USD. Bên cạnh đó, các lĩnh vực khác như cải tiến, nâng cấp máy bay và đào tạo nhân lực hàng không cũng sẽ phát triển mạnh mẽ, với nhu cầu tuyển dụng gần 1 triệu chuyên gia lành nghề trong 20 năm tới.
Việt Nam, với vị trí địa lý chiến lược và tiềm năng phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, đang đứng trước cơ hội lớn để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của ngành hàng không. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đa phần các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trong nước vẫn chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế để tham gia sâu hơn vào lĩnh vực này.
Một trong những yêu cầu quan trọng để các doanh nghiệp có thể tham gia vào chuỗi cung ứng hàng không là đạt được chứng nhận "Hệ thống Quản lý chất lượng ngành hàng không, vũ trụ" – AS9100. Tiêu chuẩn này được xây dựng dựa trên cấu trúc của ISO 9001, nhưng mở rộng thêm các yêu cầu đặc thù của ngành hàng không, vũ trụ về quản lý rủi ro, truy xuất nguồn gốc, đảm bảo an toàn và độ tin cậy của sản phẩm.
AS9100 được coi là “giấy thông hành” cho các doanh nghiệp muốn gia nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Để đạt được chứng nhận này, doanh nghiệp phải thiết lập hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn khắt khe, đồng thời đảm bảo quy trình cải tiến liên tục và truy xuất nguồn gốc sản phẩm rõ ràng. Ông Takayuki Ishida - Tổng Giám đốc Công ty VI-JA CID, cho biết việc tuân thủ AS9100 không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn mở rộng cơ hội cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho các tập đoàn lớn như Boeing hay Airbus.
Thách thức đối với doanh nghiệp Việt Nam
Mặc dù tiêu chuẩn AS9100 mang lại nhiều cơ hội, nhưng việc đạt được chứng nhận này là thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Theo ông Onaga Masaru - Chủ tịch Công ty Onaga Việt Nam, quá trình đạt được AS9100 đòi hỏi sự đầu tư đáng kể về thời gian, cơ sở hạ tầng và quản lý. Các doanh nghiệp phải trải qua nhiều bước từ quản trị, lựa chọn nguyên liệu, đến kiểm soát quy trình sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Đặc biệt, các doanh nghiệp FDI hiện đang có nhiều lợi thế trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các doanh nghiệp Việt Nam về việc đầu tư nghiêm túc vào cơ sở hạ tầng và quy trình quản lý chất lượng để không bỏ lỡ cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trong việc đạt được tiêu chuẩn AS9100, nhiều sáng kiến hợp tác quốc tế đã được thúc đẩy. Hiệp hội Doanh nghiệp ngành Công nghiệp hỗ trợ thành phố Hà Nội (Hansiba) cùng với các đối tác Nhật Bản tại vùng Kobe đã ký kết thỏa thuận hợp tác thành lập Tổ hợp Techno Park Việt Nam - Nhật Bản. Thỏa thuận này sẽ hỗ trợ chuyển giao công nghệ và quy trình sản xuất, giúp các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và đạt các chứng chỉ quốc tế trong ngành hàng không và vũ trụ.
Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Đình Thắng cho rằng, sự hợp tác quốc tế là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp trong nước nhanh chóng nâng cao năng lực sản xuất và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Ông khuyến khích các doanh nghiệp chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi công nghệ từ các đối tác nước ngoài để phát triển bền vững.
Không chỉ dừng lại ở việc hợp tác quốc tế, các tập đoàn lớn như Boeing và Airbus cũng đang tích cực tìm kiếm cơ hội hợp tác với Việt Nam. Trong buổi làm việc với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Tuần lễ cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 79 tại New York mới đây, đại diện Tập đoàn Boeing cam kết sẽ hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực và chuyển giao công nghệ để Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của hãng.
Airbus cũng đã bắt đầu triển khai các dự án sản xuất linh kiện máy bay tại Việt Nam, điển hình là dự án cửa thoát hiểm cho dòng máy bay A321neo được sản xuất tại Hà Nội bởi MHI Việt Nam. Những bước đi này cho thấy sự quan tâm lớn của các tập đoàn hàng không đối với thị trường Việt Nam, đồng thời mở ra cơ hội không nhỏ cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trong nước.
Với sự bùng nổ của thị trường hàng không khu vực châu Á - Thái Bình Dương, việc đạt được tiêu chuẩn AS9100 sẽ là chìa khóa quan trọng giúp các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, để đạt được điều này, các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực sản xuất, và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Với sự hỗ trợ từ các tập đoàn lớn và sự hợp tác chiến lược với các đối tác quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể vươn ra thị trường toàn cầu trong ngành hàng không đầy tiềm năng.
Duy Trinh - VietQ